Gynaecologische Cytologie

Vanaf 01/01/2025 wordt een HPV test standaard ingebouwd in de cervicale screening. Hierdoor veranderen de testschema's grondig.

Volgend schema is vanaf 2025 van toepassing:

Dit schema start 3 jaar na de laatste terugbetaalde test indien men tussen 30 en 64j oud is waarbij de toenmalig resultaten mee in rekening worden genomen voor het nieuwe geïntegreerd advies.

Als men spreekt over de leeftijdsgroepen gaat het steeds om het kalenderjaar waarin de patiënt “X” jaar wordt, inclusief de maanden voor de verjaardag, om zo terugbetaling van de testen te krijgen.

Hieronder volgen de testschema’s per leeftijdscategorie. Voor een volledige gedetailleerde toelichting hiervan verwijzen we graag naar het document van Sciensano “Clinical Guidance: Supporting the introduction of the HPV test in cervical cancer screening in Belgium” 

Wij rapporteren de resultaten van elke test en geven een geïntegreerd besluit en opvolgadvies gebaseerd op deze nationale richtlijnen.

Het afname materiaal blijft hetzelfde. We maken nog steeds gebruik van het ThinPrep-Hologic systeem. De cervicale brushes en de ThinPrep PreservCyt potjes zijn te verkrijgen via het labo pathologie of via het Leeg-Vol systeem van het ziekenhuis.

Om een uitstrijkje correct af te nemen, volgt men de richtlijnen van ThinPrep-Hologic. Graag speciale aandacht voor het type gel of glijmiddel indien men dit gebruikt. Onderstaande producten interfereren weinig met de verwerking van zowel moleculaire als cytologische analyses en hebben dus een voorkeur.

4x3 Table
Glijmiddel Producent Carbomeren aanwezig
Pap test lubricating Jelly Aseptic control products Nee
Surgilube Surgical Lubricant HR Pharmaceuticals Nee
Cervilube Lubricant Sion Brands Nee

HPV test

Hiervoor maken we gebruik van de geautomatiseerde kwalitatieve in vitro test “cobas HPV” op het cobas 5800 toestel van Roche. Dit is een IVD kit COBAS58/68/8800 HPV480T.

Deze test spoort human papilloma virus (HPV) DNA op door gebruik te maken van de PCR techniek en nucleïnezuur hybridisatie om zo 14 hoog risico (HR) HPV genotypes op te sporen in 1 analyse cyclus indien er klinisch relevante infectie levels zijn. Specifiek HR HPV16 en HR HPV 18 naast de overige HR types ( 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66 en 68) die als HR HPV other worden weergegeven.

Het resultaat zal in het rapport worden weergegeven en in het geïntegreerd advies worden opgenomen.

Cytologie test

Het afname materiaal wordt verwerkt tot een dunnelaag preparaat met de ThinPrep 5000 processor (T5000 ) van Hologic. Deze preparaten krijgen een PAP kleuring en worden dan gedigitaliseerd met het Hologic Genius Digital diagnostics system. Hierdoor kunnen we ook gebruik maken van het artificieel intelligentie algoritme van Hologic die een triage en sortering van de meest afwijkende cellen stuurt zodat de screening gerichter kan gebeuren. 

Voor de digitalisatie van de slides en het gebruik van het artificieel intelligentie algoritme werken we samen met het laboratorium Pathologie van UZ Leuven.

Het resultaat zal in het rapport worden weergegeven en in het geïntegreerd advies worden opgenomen.

Wat zijn co-testen?

Indien co-testing is aangewezen , kan men dat zo ook op het aanvraag formulier aanduiden. Dit betekent dat we eerst een HPV test doen met aansluitend een cytologie test oonafhankelijk van het eerste resultaat.

Dit is anders dan bij een reflextest waarbij eerst een cytologie of HPV test zal uitgevoerd worden en afhankelijk van het resultaat men besluit om dit aan te vullen met een HPV of cytologie test.

Co-testing is vooral van toepassing bij opvolg scenario’s zoals

  • Diagnostische of therapeutische opvolging (12 maanden triage)

  • Bij klinische symptomen zoals onverklaard bloedverlies post-coïtaal, postmenopauzaal of therapieresistent

  • Bij hoog risico patiënten met DES, AIS, immuungecompromiteerde patiënten of onder immuunsupressieve behandelingen

Uit de literatuur blijkt dat 6% tot 9% van de invasieve tumoren HPV negatief zijn. Hierdoor is het soms voor de patiënt of de aanvrager wenselijk om toch tot co-testing over te gaan buiten de bovenstaande indicatie stelling en dus buiten de terugbetalingsregels voorde patiënten

Indien een patiënt in een normaal screeningstraject zit, blijft het belangrijk om dit zo aan te kruisen op het aanvraagformulier. Wil men toch uitbreiden naar co-testen, maak dat dan duidelijk op het aanvraagformulier door de aanvullende co-test  (HPV of cytologie) apart aan te kruisen. Dan zal enkel deze test niet terugbetaald zijn voor de patiënt. 

CINtec PLUS test

Het afname materiaal wordt verwerkt tot een dunnelaag preparaat met de ThinPrep 5000 processor (T5000 ) van Hologic. Deze preparaten krijgen een PAP kleuring en worden dan gedigitaliseerd met het Hologic Genius Digital diagnostics system. Hierdoor kunnen we ook gebruik maken van het artificieel intelligentie algoritme van Hologic die een triage en sortering van de meest afwijkende cellen stuurt zodat de screening gerichter kan gebeuren. 

Voor de digitalisatie van de slides en het gebruik van het artificieel intelligentie algoritme werken we samen met het laboratorium Pathologie van UZ Leuven.

Het resultaat zal in het rapport worden weergegeven en in het geïntegreerd advies worden opgenomen.

Aldus kan deze test gebruikt worden om geïndiceerd sneller naar colposcopisch onderzoek te gaan (escalatie) als ook om dit wat langer uit te stellen (de-escalatie). Zie onderstaande tabel.

4x3 Table
Indicatie Actie
NILM, HPV HR (non16, 18) CINTEC +: Escalatie = colposcopie
CINTEC -: normale opvolging
ASCUS HPV HR (non 16,18) CINTEC +: colposcopie + biopsiename
CINTEC -: De-escalatie = herhalingsonderzoek na 1 jaar
LSIL HPV HR (non 16,18) CINTEC -: De-escalatie = herhalingsonderzoek na 1 jaar
CINTEC +: colposcopie + biopsiename

Deze test is echter NIET terugbetaald en wordt uitgevoerd aan 55€ wat volledig ten laste is van de patiënt.  Het is aangewezen om dit duidelijk met de patiënt te overleggen en de toestemming van de patiënt te vragen en dit ook aan te duiden op het aanvraagformulier indien verkregen.

Ook dit resultaat zal in het rapport worden weergegeven en in het geïntegreerd advies worden opgenomen.